دیسپلازی دهانه رحم

سرطان دهانه رحم یکی از سرطان های خاموش اما کشنده است. سرطان دهانه رحم به کندی رشد می کند و در مراحل اولیه به ندرت از خود علائمی نشان می دهد. هر ساله زنان زیادی به سرطان دهانه رحم مبتلا می شوند و برای برخی دریافت درمان های موثر دیگر دیر شده است. در این مقاله درباره دیسپلازی دهانه رحم یا همان ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم که در صورت عدم درمان به سرطان دهانه رحم تبدیل می شوند، صحبت می کنیم. جهت دسترسی سریعتر به بخشهای مختلف مقاله می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.

دیسپلازی دهانه رحم چیست؟

دیسپلازی دهانه رحم یا ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم، تغییرات سلول های دهانه رحم هستند و ممکن است تبدیل به سرطان دهانه رحم شوند. البته باید بدانید که ضایعات پیش سرطانی، سرطان نیستند اما در صورت عدم درمان به احتمال زیاد این تغییرات غیر طبیعی سلول های دهانه رحم می توانند به سرطان دهانه رحم منجر شوند. دیپسلازی دهانه رحم ۵ تا ۱۰ سال طول می کشد تا به سرطان دهانه رحم تبدیل شوند البته مواردی هم وجود دارد که این سلول های پیش سرطانی در مدت کوتاه تری به سرطان تبدیل شده اند.

علت ابتلا به دیسپلازی دهانه رحم

دیپسلازی دهانه رحم معمولا پس از آلوده شدن دهانه رحم به ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) رخ می دهد. اگرچه، بیش از ۱۰۰ نوع تیپ ویروس HPV وجود دارد، بیش از یک سوم آنها از طریق جنسی قابل انتقال هستند و دو تیپ ۱۶ و ۱۸ آن به شدت با سرطان دهانه رحم مرتبط هستند.

راه های انتقال ویروس HPV عامل دیپسلازی دهانه رحم

ویروس HPV معمولا از طریق رابطه جنسی واژینال، رابطه جنسی مقعدی یا رابطه جنسی دهانی منقل می شود. همچنین از طریق تماس پوستی با پوست ناحیه تناسلی فرد آلوده قابل انتقال است. هنگامی که ویروس وارد بدن شود، می تواند به دیگر بخش های بدن مانند دهانه رحم منتقل شود.

بیشتر بخوانید: آشنایی با تیپ های سرطانزای ویروس HPV

علائم دیسپلازی دهانه رحم

ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم یا دیپسلازی دهانه رحم معمولا موجب علامتی نمی شوند اما گاهی لکه بینی یا خونریزی پس از نزدیکی دیده می شود. پاپ اسمیر غیر نرمال معمولا اولین نشانه ای است که برخی سلول های دهانه رحم غیر طبیعی هستند. به همین دلیل باید پاپ اسمیر را به طور مرتب انجام داد.

عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به دیپسلازی دهانه رحم

عوامل متعددی وجود دارند که ریسک ابتلا به دیپسلازی دهانه رحم را افزایش می دهند که در ادامه به آنها اشاره می کنیم:

• بیماری هایی که موجب ضعف ایمنی بدن شود
• داشتن شرکای جنسی متعدد
• زایمان پیش از سن ۱۶ سالگی
• داشتن رابطه جنسی پیش از ۱۸ سالگی
• مصرف دخانیات حتی قلیان
• رژیم غذایی دارای میزان غیر کافی میوه و سبزیجات
• داشتن اضافه وزن
• استفاده طولانی مدت از قرص های ضدبارداری یا آی یو دی هورمونی
• داشتن ۳ بارداری یا بیشتر
• سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان دهانه رحم
• مصرف داروهای سرکوب کننده ایمنی بدن مانند داروهایی که برای اعضای پیوندی مصرف می شوند

تشخیص دیسپلازی دهانه رحم

دیسپلازی دهانه رحم معمولا هیچ علامتی ندارد. به ندرت خونریزی یا لکه بینی غیر طبیعی ممکن است، دیده شود. با این وجود در صورت عدم وجود علائم، تغییرات سلول های دهانه رحم قابل مشاهده توسط چشم نیستند و معمولا در طی آزمایش پاپ اسمیر پیدا می شوند.

پاپ اسمیر تنها می تواند تعیین کننده خفیف، متوسط و شدید بودن دیپسلازی دهانه رحم باشد و آزمایش های بیشتری برای تعیین درمان مناسب مورد نیاز هستند که در ادامه به این ازمایش ها می پردازیم:

۱- تکرار پاپ اسمیر

۲- کولپوسکوپی که معاینه دهانه رحم با وسیله ای شبیه به میکروسکوپ برای شناسایی سلول های غیر طبیعی برای نمونه گیری است

۳- کورتاژ اندوسرویکس که پزشک متخصص با استفاده از وسیله ای قاشقی شکل یا برس مانند بافت کوچکی از دهانه رحم را بر می دارد

۴- تست HPV DNA typing که تعیین کننده تیپ های ویروس HPV است که فرد به آن مبتلا شده است و بر اساس نوع تیپ می توان تعیین کرد که آیا احتمال بروز دیسپلازی دهانه رحم وجود دارد یا خیر.

تشخیص به موقع دیپسلازی دهانه رحم، اولین و مهم ترین قدم در درمان بیماری است. بهترین روش برای تشخیص دیسپلازی دهانه کولپوسکوپی است. مطب خانم دکتر ذاکرین مجهز به یکی از پیشرفته ترین دستگاه های کولپوسکوپی است. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت وقت معاینه با شماره ۰۲۱۴۴۴۶۳۴۷۵ تماس حاصل فرمائید.

مقاله مرتبط: آیا کولپوسکوپی درد دارد

انواع دیسپلازی دهانه رحم

دیسپلازی دهانه رحم یا ضایعات پیش سرطانی بر اساس شکل سلول ها زیر میکروسکوپ و شدت تغییر سلولی توصیف می شوند و بر اساس نوع سلول تغییر کرده دسته بندی می شوند.

۱. سلول های غیر طبیعی سنگفرشی (اسکواموس)

آزمایش پاپ اسمیر غیر طبیعی به دسته های زیر تقسیم می شود:

ضایعات پوششی سنگفرشی با درجه پایین (LSIL):  LSIL بدین معنی است که تغییر تنها در سلول های سطح مخاط دهانه رحم یا نزدیک به آن دیده شده اند.

ضایعات پوششی سنگفرشی با درجه بالا (HSIL): HSIL به معنی افزایش شدت تغییرات سلولی در مخاط دهانه رحم است.

ضایعات ASC: دسته دیگر تغییرات ASC هستند که به معنی سلول های غیر طبیعی سنگفرشی یا اسکواموس است. کلمه اسکواموس به معنی سلول های نازک و تختی است که روی دهانه رحم قرار دارند. ASC دو حالت دارد که یا ASC-US است که اهمیت این سلول های هنوز از لحاظ بدخیمی مشخص نشده است یا ASC-H است که آزمایش نتوانسته تشخیص دهد که این سلول ها دچار HSIL بوده یا نبوده اند.

۲. سلول های غیر طبیعی غددی

سلول های غیر طبیعی غددی (AGC) و آدنوکارسیونم درجا (AIS) در واقع تغییرات سلول های غددی دهانه رحم هستند.

سلول های غیر طبیعی غددی (AGC): سلول های غددی اندوسرویکس (پرده مخاطی که دهانه رحم را می پوشاند) حالت طبیعی ندارند. تغییرات سلولی با احتمال زیاد ابتلا به سرطان مرتبط هستند یا نشانه وجود سرطان هستند.

آدنوکارسینوم در جا (AIS): سلول های سرطانی در اندوسرویکس یافت شده اند. سلول های سرطانی هنوز حالت تهاجمی ندارد که بدین معنی است که هنوز در بافت های عمیق تر دهانه رحم یا بافت های اطراف آن منتشر نشده اند.

بیشتر بخوانید: آیا سرطان دهانه رحم کشنده است

انواع بافت شناسی سلول های دهانه رحم

هنگامی که ضایعات پیش سرطانی در نمونه بافت دهانه رحم دیده می شود، اصطلاح “نئوپلازی درون پوششی دهانه رحم” (CIN) به کار می رود. درون پوششی یا اینترااپیتلیال اشاره به این واقعیت دارد که سلول های غیر طبیعی درون مخاط یا پوشش بافت دهانه رحم وجود دارند. نئوپلازی اشاره به رشد غیر طبیعی سلول ها دارد.

CIN بر طبق شدت و میزان سلول های غیرطبیعی یا همان دیسپلازی مشاهده شده در بافت مخاط دهانه رحم تقسیم بندی می شوند:

۱- CIN 1 اشاره به وجود دیسپلازی محدود به یک سوم مخاط دانه رحم است که به آن دیپسلازی خفیف نیز گفته می شود و ضایعه با درجه پایین است.

۲- CIN 2 ضایعه ای با درجه بالا است و اشاره به تغییر سلولی دسپلازی در دو سوم ناحیه مخاط بافت دهانه رحم است که به آن دیپسلازی متوسط نیز گفته می شود.

۳- CIN 3 نیز ضایعه ای با درجه بالا است و اشاره به تغییرات پیش سرطانی در بیش از دو سوم ضخامت مخاط دهانه رحم دارد که شامل ضایعات با ضخامت زیاد می شود و به آن دیپسلازی شدید یا کارسینوم درجا نیز گفته می شود که در واقع فرم اولیه سرطان است اما سلول های تومور هنوز وضعیت تهاجم به بافت اطراف را ندارند.

اگر نتیجه کولپوسکوپی شما هم مثبت بوده و یکی از CIN های بالاست پیشنهاد میکنم مقاله آشنایی با CIN ها و درمان آنها را بخوانید.

در مقالات آتی به مباحث درمان دیپسلازی دهانه رحم و پیشگیری از ابتلا به آن می پردازیم. اگر در این باره سوالی دارید در بخش نظرات پرسیده و جواب را از خانم دکتر ذاکرین دریافت کنید. برای پیشگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم، یکی از آسان ترین روش ها انجام سالیانه پاپ اسمیر است. جهت دریافت نوبت و وقت معاینه با شماره ۰۲۱۴۴۴۶۳۴۷۵ تماس حاصل فرمایید.

بیشتر بخوانید: رهایی از ویروس HPV عامل ایجاد دیسپلازی دهانه رحم

اگر در مورد این مقاله سوال یا ابهامی دارید در بخش کامنتهای زیر همین مقاله با ما در میان بگذارید.